Hartgespan, of Leonurus cardiaca , neemt een belangrijke plaats in in de traditionele Europese en Aziatische geneeskunde. Zoals de wetenschappelijke naam al doet vermoeden, is deze plant nauw verbonden met de gezondheid van het hart. Het staat vooral bekend om zijn gunstige effecten op hartkloppingen, hoge bloeddruk en angst.
In dit artikel gaan we dieper in op de rijkdom van hartgespan: de chemische samenstelling, de therapeutische eigenschappen, de verschillende toepassingen, de geschiedenis, maar ook de mogelijke voorzorgsmaatregelen die genomen moeten worden.
- Plantnaam: Hartgespan
- Latijnse naam: Leonurus cardiaca
- Botanische familie: Lamiaceae
- Andere namen: Moederkruid, leeuwenstaart, leeuwenhart, hartkruid, wilde citroenmelisse
Samenstelling van moederkruid (Leonurus cardiaca)
De samenstelling van hartgespan is rijk en gevarieerd, waardoor deze plant bijzonder interessant is vanwege zijn medicinale eigenschappen:
- Iridoïden: verbindingen die bekend staan om hun ontstekingsremmende en kalmerende eigenschappen.
- Alkaloïden: Stoffen die een gunstig effect kunnen hebben op het zenuwstelsel en het cardiovasculaire stelsel.
- Flavonoïden: krachtige antioxidanten die het immuunsysteem versterken en vrije radicalen bestrijden.
- Tannines: staan bekend om hun samentrekkende en ontstekingsremmende werking.
- Fenolzuur: Draagt bij aan de antioxiderende werking van de plant en versterkt zo de celbescherming tegen oxidatieve schade.
Voordelen van Hartgespan
- Cardiotonische werking
Eén van de belangrijkste eigenschappen van Leonurus cardiaca is de cardiotonische werking, die een sleutelrol speelt bij het reguleren van hartproblemen.
Deze plant is bijzonder effectief bij het kalmeren van hartkloppingen en het handhaven van een regelmatige hartslag. Hierdoor is de plant een waardevolle bondgenoot voor mensen die last hebben van milde hartritmestoornissen.
Dankzij de actieve bestanddelen kan hartgespan ook bijdragen aan het normaliseren van de bloeddruk, het verlagen van een hoge bloeddruk en daarmee het verminderen van het risico dat gepaard gaat met aandoeningen zoals hypertensie.
Doordat het direct op het hart en de bloedsomloop inwerkt, is het een uitstekende keuze in het arsenaal van natuurlijke remedies ter ondersteuning van het hart.
- Krampstillende en kalmerende eigenschappen
Naast zijn cardiotonische kwaliteiten staat hartgespan bekend om zijn opmerkelijke krampstillende en kalmerende eigenschappen, waardoor het bijzonder heilzaam is voor mensen die lijden aan nervositeit en angst.
Deze kalmerende eigenschappen helpen het zenuwstelsel te kalmeren, waardoor de symptomen van stress en spanning die kunnen leiden tot spierspasmen of andere ongemakken die verband houden met nervositeit, aanzienlijk worden verminderd.
Het gebruik ervan bij de behandeling van deze symptomen onderstreept de mogelijkheid om lichamelijke en geestelijke ontspanning te bevorderen zonder dat er sprake is van zwaarmoedigheid of overmatige slaperigheid. Hierdoor kunnen mensen hun dagelijks leven met sereniteit voortzetten.
- Stimulerend effect
Hartgespan heeft de unieke eigenschap om energie te herstellen en te revitaliseren in tijden van vermoeidheid. Dit verkwikkende effect treedt op zonder de opwindende bijwerkingen die andere stimulerende middelen met zich meebrengen. Hierdoor herstelt u op geleidelijke wijze uw lichamelijke en geestelijke kracht.
Het ondersteunt met name het zenuwstelsel door de stressbestendigheid te versterken en het emotionele evenwicht te verbeteren, wat bijdraagt aan een algemeen gevoel van welzijn en hernieuwde energie.
Deze eigenschap maakt Leonurus cardiaca een waardevolle plant voor herstelperiodes of periodes waarin men weinig energie heeft.
- Emmenagoge deugden
De emmenagoogeigenschappen van hartgespan vormen een ander aspect van de voordelen van deze plant, met name voor vrouwen. Deze eigenschappen helpen de menstruatie te reguleren en de symptomen die gepaard gaan met het premenstrueel syndroom te verlichten.
Bovendien kan het helpen bij het verminderen van veelvoorkomende ongemakken zoals opvliegers bij vrouwen die in de overgang zijn of deze naderen. Door de hormoonbalans te beïnvloeden, draagt het bij aan een evenwichtige menstruatiecyclus en biedt het waardevolle ondersteuning in tijden van grote hormonale veranderingen.
De gunstige werking ervan strekt zich ook uit tot het verlichten van menstruatiepijn en het verminderen van de intensiteit van premenstruele symptomen, wat de belangrijke rol ervan voor het welzijn van vrouwen onderstreept.
- Carminatieve eigenschappen
Hartgespan staat ook bekend om zijn windafdrijvende eigenschappen. Het helpt de spijsvertering te bevorderen en maag-darmklachten zoals een opgeblazen gevoel, winderigheid en een zwaar gevoel na de maaltijd te bestrijden.
Het ondersteunt het spijsverteringsproces door de afscheiding van spijsverteringsenzymen te stimuleren en de uitscheiding van gas te bevorderen, wat bijdraagt aan het algemene spijsverteringscomfort.
Door de gunstige werking op het spijsverteringsstelsel is het een waardevolle bondgenoot voor mensen die last hebben van dyspepsie of een moeilijke spijsvertering. Het biedt dus een natuurlijke oplossing om de gezondheid van het maag-darmkanaal te verbeteren.
Pathologieën behandeld met hartgespan
In verband met de cardiotonische eigenschappen:
- Lichte hartkloppingen
- Kleine hartafwijkingen
- Hypertensie
In verband met de krampstillende en kalmerende eigenschappen:
- Angst- en nervositeitsstoornissen
- Stress en spanning leiden tot spierkrampen
- Angstgerelateerde slapeloosheid
In verband met de stimulerende werking:
- Lichamelijke en mentale vermoeidheid
- Herstelperiodes
- Verminderde toon en energie
In verband met zijn emmenagoge deugden:
- Onregelmatige menstruatie
- Premenstrueel syndroom (PMS)
- Ongemakken van de menopauze, zoals opvliegers
- Menstruatiepijn
In verband met de windafdrijvende eigenschappen:
- Problemen met winderigheid en een opgeblazen gevoel
- Moeilijke spijsvertering en dyspepsie
- Gevoel van zwaarte na de maaltijd
Toepassingen van Moederkruid
Kruidenthee
Neem 1 theelepel van de gedroogde plant per 150 ml kop kokend water. Maak eerst een aftreksel, laat het 3 minuten trekken en laat het vervolgens 5 tot 10 minuten trekken. Filter het preparaat. Drink 2 tot 4 kopjes per dag.
Moederkruid: contra-indicaties
Moederkruid is gecontra-indiceerd:
- Tijdens zwangerschap en borstvoeding;
- Bij kinderen jonger dan 18 jaar.
Bij hartproblemen is het raadzaam om eerst een arts te raadplegen voordat u een kruidenbehandeling overweegt.
Moederkruid: Bijwerkingen
Hoewel hartgespan over het algemeen veilig is, kan overmatig of onjuist gebruik bijwerkingen veroorzaken. Eén van deze bijwerkingen is dat u mogelijk slaperig kunt worden vanwege de sedatieve eigenschappen van dit middel. Dit kan het besturen van voertuigen of het bedienen van zware machines verstoren.
Er kunnen ook lichte maag-darmklachten optreden, zoals misselijkheid en diarree, vooral als de plant in grote hoeveelheden wordt geconsumeerd. In zeer zeldzame gevallen kunnen bij gevoelige personen allergische huidreacties optreden.
Daarom adviseren wij u om voorzorgsmaatregelen te nemen en hartgespan met mate te gebruiken. Raadpleeg bij twijfel altijd een arts.
Wist je dat?
De geschiedenis van hartgespan is rijk en beslaat meerdere continenten, wat de belangrijkheid ervan in uiteenlopende culturen weerspiegelt. In Europa wordt deze plant al eeuwenlang gebruikt vanwege zijn medicinale eigenschappen, met name in traditionele farmacopeeën voor de behandeling van hart- en zenuwaandoeningen.
De reputatie van hartgezonde plant vindt zijn oorsprong in de traditionele Chinese geneeskunde, waar hartgespan wordt gewaardeerd om het harmoniseren en versterken van de vitale energie van het hart. Het gebruik ervan verspreidde zich naar Noord-Amerika, waar inheemse volken hartgespan opnamen in hun arsenaal van medicinale planten. Ze maakten gebruik van de kalmerende eigenschappen van hartgespan, die het middel konden gebruiken om de geest te kalmeren en verschillende fysieke kwalen te behandelen.
Deze historische toepassingen laten zien dat men al lang vóór de komst van de moderne geneeskunde een diepgaand begrip had van de eigenschappen van hartgespan. Het verhaal van deze plant is een perfect voorbeeld van hoe traditionele kennis de hedendaagse farmacopee kan verrijken en onderzoek naar nieuwe therapeutische toepassingen kan inspireren.
Wat is de botanische beschrijving van hartgespan?
Leonurus cardiaca behoort tot de lipbloemenfamilie (Lamiaceae). Dit geslacht omvat planten die bekend staan om hun medicinale en aromatische eigenschappen. Het unieke van hartgespan is het extract ervan, dat rijk is aan stoffen die goed zijn voor de gezondheid.
Deze plant kan een hoogte tot 1 meter bereiken en heeft stevige, rechtopgaande stengels die bedekt zijn met licht dons. De bladeren van hartgespan worden gekenmerkt door hun handvormige, ingesneden vorm. Dit zorgt voor een esthetisch en praktisch uiterlijk, wat het extraheren van de werkzame stoffen vergemakkelijkt.
Ook de bloeiwijze van hartgespan is bijzonder. De bloemen variëren in kleur van roze tot paars en zitten in dichte kransen langs de stengel. Tijdens de bloeiperiode trekken ze allerlei bestuivers aan.
De combinatie van deze botanische kenmerken maakt Leonurus cardiaca een interessant studieonderwerp voor zowel botanici als beoefenaars van kruidengeneeskunde.
Waar vind ik hartgespan?
Als u de kruidengeneeskunde wilt ontdekken en uzelf op een natuurlijke manier wilt verwennen met planten, kunt u Leonurus cardiaca oogsten tijdens de bloei, tussen juni en oktober. Voor het gemak kunt u het ook bij een kruidkundige halen.
Bij de kruidenier van Valmont bieden wij hartgespan aan als gedroogde plant (biologische snijplant) voor de bereiding van kruidenthee, therapeutische balsems of zalven of andere medicinale preparaten.
Kweek van moederkruid
Volg deze eenvoudige stappen om Leonurus cardiaca in uw tuin te kweken en van de voordelen ervan te profiteren. Zaai de zaden in mei of oktober eerst direct buiten. De kieming vindt idealiter plaats bij een temperatuur tussen 15 en 21°C en duurt 10 tot 14 dagen. Zorg ervoor dat u de zaden op een diepte zaait die drie keer zo groot is als de grootte van de zaden. Zo bent u verzekerd van een goede groei.
Hartgespan gedijt het beste in met compost verrijkte grond en kan op een plek in de volle zon of halfschaduw geplant worden. Zo krijgt de plant optimale groeiomstandigheden. De aanbevolen afstand tussen de planten is ongeveer 30 cm. Zo hebben de planten voldoende ruimte om te bloeien zonder dat ze met elkaar concurreren om hulpbronnen.
Zorg ervoor dat de grond tijdens het groeiseizoen vochtig maar niet doorweekt blijft. Om zaden te bewaren voor toekomstige seizoenen, kunt u ze het beste op een droge, donkere plek bewaren. Onder optimale omstandigheden kunnen ze minimaal twee jaar bewaard worden.
Veelgestelde vragen
Quels sont les bienfaits de la plante ?
De medicinale eigenschappen van hartgespan zijn talrijk en bestrijken een breed spectrum aan gunstige effecten op de gezondheid, waaronder:
- Hart : Verbetert de gezondheid van het hart door hartkloppingen te verminderen en een positieve invloed uit te oefenen op lichte hartritmestoornissen.
- Hypertensie : Kan helpen de bloeddruk te reguleren, wat vooral nuttig is voor mensen met milde hypertensie.
- Angst : Dankzij de kalmerende eigenschappen van hartgespan is het effectief in het verminderen van angstgevoelens, het bevorderen van een staat van ontspanning en mentaal welzijn.
Où pousse l'agripaume ?
Hartgespan, of Leonurus cardiaca, is een plant die een gematigde omgeving nodig heeft om optimaal te kunnen groeien. De plant komt van nature voor in grote delen van Europa en Azië, waar hij groeit in het wild, langs wegen, op onbebouwde velden en open plekken in bossen.
Dankzij zijn grote aanpassingsvermogen kan hartgespan ook in Noord-Amerika gedijen, waar het oorspronkelijk vandaan komt. Door zijn winterharde karakter kan de plant zich aanpassen aan verschillende grondsoorten, hoewel hij de voorkeur geeft aan licht vochtige en goed gedraineerde grond.
Où acheter de l'agripaume ?
Bij Valmont Herbalist is onze online winkel gespecialiseerd in geneeskrachtige planten en natuurlijke remedies. U vindt er niet alleen hartgespan, maar ook een ruime keuze aan planten uit verschillende geslachten en families.
Wij bieden onze kruiden in verschillende vormen aan, zoals gedroogde bladeren, bloemen, wortels en nog veel meer, om aan al uw behoeften op het gebied van kruidengeneeskunde te voldoen.
Of u nu kruidenthee, aftreksels of natuurlijke huidverzorgingsproducten bereidt, in onze catalogus vindt u zeker wat u zoekt.
Bibliografie
Karine Jacquemard, natuurgeneeskundige-kruidkundige, De gids voor alledaagse kruidengeneeskunde, Rusticas Editions, 2019 | Dr. Claudine Luu, 1000 remedies om zelf te maken, De gids van de Levende Aarde, oktober 2021 | Dr. Eric Lorrain, Geweldige handleiding voor kruidengeneeskunde, De nieuwe wegen naar gezondheid, Dunod, 2019 | Yves Vanopdenbosch, Herba Médicinalis, 210 monografieën van geneeskrachtige planten, Amyris, 2022 | Dubray Michel, Gids voor contra-indicaties van de belangrijkste geneeskrachtige planten, Lucien Souny, 2018 | Morel Jean-Michel, Praktische verhandeling over kruidengeneeskunde. De remedies van gisteren voor de geneeskunde van morgen, Grancher, 2008 | Mulot Marie-Antoinette, Geheimen van een kruidkundige, Dauphin, 2009 | Loïc Ternissen, De ultieme gids voor kruidengeneeskunde, Albin Michel, 2022 | Mulot Marie Antoinette, De 250 antwoorden van de kruidkundige, Dauphin, 2009 (1993) | Anne McIntyre, De complete gids voor fytotherapie, Le courrier du Livre, 2011 | Carole Minker, 200 planten die helen, Larousse, 2015 | Thierry Folliard, kruidkundige en natuurgeneeskundige, De kleine Larousse van genezende planten, 500 planten en hun remedies, 2016 | Maria Treben, De eenvoudige planten van Gods tuin, Praktijk van geneeskrachtige planten voor welzijn en gezondheid, Ennsthaler, 2007 | Christophe Bernard, Geweldige handleiding voor het maken van uw eigen natuurlijke remedies, Jouvence Editions, 2018 | www.altheaprovence.com | www.wikiphyto.org | www.doctissimo.fr | www.vidal.fr
De informatie in deze tekst is niet bedoeld voor diagnose, behandeling, genezing of voorkoming van ziekten. Beweringen over de voordelen van planten en plantaardige producten zijn gebaseerd op traditioneel gebruik.
