Duindoorn, een lid van de familie Rhamnaceae, is een medicinale plant met vele voordelen. Hij wordt vooral gewaardeerd om zijn krachtige laxeermiddel, bevordert de stoelgang en helpt zo constipatie op natuurlijke wijze te bestrijden.
De unieke samenstelling van deze plant verklaart grotendeels de effectiviteit ervan. Het gebruik ervan vereist echter wel bepaalde voorzorgsmaatregelen, aangezien de potentie een gecontroleerde toediening vereist.
In dit artikel gaan we uitgebreid in op de voordelen van duindoorn, de praktische toepassingen ervan en de voorzorgsmaatregelen die nodig zijn om optimaal en zonder risico van de voordelen ervan te profiteren.
- Plantnaam: Duindoorn
- Latijnse naam: Rhamnus frangula / Frangula vulgaris
- Botanische familie: Rhamnaceae
- Andere namen: Zwarte els, zwarte els, poederhout, zwart hout, bourgène, zwarte hazelaar, frangula, frangule, wegedoorn, wede, boerenrabarber
Samenstelling van duindoorn
Rhamnus frangula is herkenbaar aan de donkerbruine schors en de kleine zwarte bessen. De plant is bijzonder rijk aan actieve ingrediënten die goed zijn voor de gezondheid.
Onder deze verbindingen vallen antrachinonen op door hun licht laxerende werking, waardoor de schors een traditioneel middel tegen constipatie is.
Naast antrachinonen bevat de schors ook flavonoïden, bekend om hun antioxiderende werking, en tannines, die ontstekingen kunnen helpen verminderen.
Het is dan ook voornamelijk de bast die wordt gebruikt in de kruidengeneeskunde en de traditionele geneeskunde. Deze wordt geoogst en vervolgens gedroogd voor later gebruik in verschillende vormen, zoals kruidenthee, vloeibare extracten of tabletten.
Wegedoorn: voordelen
Laxerende eigenschappen
Duindoorn staat vooral bekend om zijn laxerende eigenschappen. Deze werking is voornamelijk te danken aan de antrachinonen in de bast, die de stoelgang licht stimuleren.
Het gebruik ervan is daarom bijzonder aangewezen bij constipatie, omdat het een natuurlijke oplossing biedt om het spijsverteringsevenwicht te herstellen.
Let op: Deze plant moet zorgvuldig worden gecontroleerd en beschouwd in een wereldwijde gezondheidscontext. Zo mag duindoorn niet worden gebruikt tijdens een behandeling met corticosteroïden.
Overige eigenschappen
Naast zijn laxerende eigenschappen heeft deze plant ook voordelen bij de behandeling van vastzittende hoest. De actieve bestanddelen van de plant kunnen slijm verdunnen, waardoor het gemakkelijker wordt om het uit te scheiden en de symptomen van een productieve hoest te verlichten.
Tegelijkertijd staat het bekend om zijn choleretische werking, dat wil zeggen zijn vermogen om de galproductie in de lever te stimuleren. Deze eigenschap kan bijzonder nuttig zijn voor het verbeteren van de spijsvertering en het bevorderen van een betere werking van het spijsverteringsstelsel.
Pathologieën behandeld met duindoorn
- Constipatie: Het wordt vooral gebruikt vanwege de licht laxerende werking die de darmtransit stimuleert.
- Vastzittende hoest: De actieve bestanddelen helpen het slijm te verdunnen, waardoor het gemakkelijker kan worden opgehoest.
- Spijsverteringsstoornissen: Door de choleretische werking stimuleert het de galproductie, wat helpt bij de behandeling van spijsverteringsstoornissen zoals dyspepsie.
- Lichte ontstekingen: De tannines in de bast kunnen bepaalde soorten ontstekingen helpen verminderen.
Toepassingen van duindoorn
Afkooksel
Breng water aan de kook en voeg dan een halve theelepel bast per kopje water toe. Laat het 5 minuten trekken voordat je het van het vuur haalt. Dek af en laat nog 10 minuten trekken. Zeef het goed voor consumptie.
Voor een rijkere smaakbeleving of om het laxerende effect te verzachten, kunt u uw kruidenthee verrijken met een snufje venkel- of groene anijszaadjes. Deze zaadjes bevorderen ook de spijsvertering.
Een vleugje zoethout kan een aangename zoetheid aan de bereiding toevoegen. Deze optie wordt echter niet aanbevolen voor mensen met een hoge bloeddruk.
Sinaasappelschil biedt een geliefd aromatisch alternatief. Bij gevoelige of kwetsbare darmen kan het toevoegen van een beetje heemstwortel of kaasjeskruidbloemen mogelijke irritatie helpen voorkomen.
Houd er rekening mee dat bij een gemengde beplanting het aandeel wegedoorn niet meer dan 2 tot 5% van de totale beplanting mag bedragen.
Voor een gunstige invloed op de darmtransit adviseren wij om ’s avonds een kopje van deze kruidenthee te drinken, en de volgende ochtend nog een kopje.
Moedertinctuur
De aanbevolen hoeveelheid moedertinctuur bedraagt doorgaans 15 tot 30 druppels, verdund in een beetje water. Neem dit 1 tot 3 keer per dag, afhankelijk van uw behoeften en individuele gevoeligheid.
Het gebruik van deze moedertinctuur dient van korte duur te zijn, bij voorkeur niet langer dan een week.
Wegedoorn: contra-indicaties
Duindoorn mag niet worden gebruikt in de volgende gevallen vanwege de specifieke contra-indicaties:
- Bij zwangere en borstvoedende vrouwen
- Bij kinderen jonger dan 12 jaar
- Bij mensen met chronische inflammatoire darmziekte
- Bij mensen die kwetsbaar zijn of een bijzonder gevoelige darm hebben
Indien u twijfelt, aarzel dan niet om advies te vragen aan uw arts of een gekwalificeerde zorgverlener.
Wegedoorn: bijwerkingen
Verse schors of schors die minder dan een jaar gedroogd is, is zeer giftig: het kan braken en hevige diarree veroorzaken.
Indien u na het gebruik van deze plant last krijgt van negatieve reacties, is het belangrijk om direct een arts te raadplegen.
Als u deze voorzorgsmaatregelen opvolgt, kunt u de schors veilig gebruiken en profiteren van de gezondheidsvoordelen.
Wist je dat?
Het verhaal dat deze plant met buskruit verbindt, is intrigerend. In de middeleeuwen, toen de zoektocht naar effectieve bestanddelen voor buskruit in volle gang was, ontdekten houtskoolbranders dat hout, eenmaal omgezet in houtskool, een bijzonder efficiënte verbranding had.
Bovendien was het de Engelse kruidkundige Nicolas Culpeper die stelde dat deze plant zowel lymfe als gal zuiverde, wat de brede waaier aan gunstige effecten op het spijsverteringsstelsel benadrukte. Veel auteurs, zoals Cazin, Couvert, Lyon en Leclerc, hebben het geclassificeerd als een van de beste remedies tegen constipatie.
Deze historische getuigenissen benadrukken niet alleen de effectiviteit van deze plant, maar ook de erkenning van haar deugden door de eeuwen heen.
Vroeger werd het ook uitwendig gebruikt bij huidaandoeningen, waaronder schurft. De schors, in afkooksel of in de vorm van een kompres, werd op de aangetaste plekken aangebracht om de ontstekingsremmende en verzachtende eigenschappen te benutten.
Wat is de botanische beschrijving van wegedoorn?
Duindoorn is een struik die oorspronkelijk afkomstig is uit de wetlands van Europa en het noordoosten van de Verenigde Staten. Al eeuwenlang groeit deze struik weelderig langs rivieroevers, in heggen en in moerasbossen. Deze plant kan tot 5 tot 6 meter hoog worden, wat getuigt van zijn robuustheid en zijn vermogen om zich aan te passen aan diverse omgevingen.
De takken zijn bedekt met een karakteristieke bruine schors, bezaaid met talrijke witachtige lenticellen die visueel afsteken tegen de donkere achtergrond. Om deze schors voor therapeutische doeleinden te gebruiken, is het noodzakelijk deze voorzichtig te pellen.
Deze schors wordt minstens een jaar gedroogd, een uitzonderlijk lange periode die ervoor zorgt dat de oorspronkelijke giftige componenten worden verwijderd. Na deze langdurige droging wordt de schors vervolgens een uur gestoomd bij 100 graden Celsius, een cruciale stap om de gebruiksveiligheid te garanderen.
De bladeren zijn bladverliezend, afwisselend, ovaal tot elliptisch van vorm en afgerond aan de basis, waardoor deze struik een harmonieus en dicht silhouet krijgt. De bloemen vertonen tinten groenwit of groenroze, subtiel gerangschikt in trossen in de bladoksels.
De nerven zijn zeer uitgesproken, vooral aan de onderkant, wat een unieke textuur en diepte aan hun uiterlijk toevoegt. Tijdens het vruchtseizoen is de struik versierd met aanvankelijk gele bessen die rijpen tot glanzend zwart, wat een levendige kleuraccent toevoegt en de aandacht vestigt op de rijke biodiversiteit.
Waar vind ik duindoorn?
Als je jezelf op een natuurlijke manier wilt verwennen met planten, kun je Rhamnus frangula in de herfst of winter oogsten (schors). Voor het gemak kun je het ook bij een kruidendokter kopen.
Bij kruidenwinkel Valmont bieden wij de duindoorn aan als gedroogde plant (gesneden biologische bast) voor de bereiding van kruidenthee, therapeutische balsems of zalven of andere medicinale preparaten.
Teelt van wegedoorn
Het kweken van deze plant in een tuin vergt weinig voorbereiding, maar wel enige essentiële kennis om ervoor te zorgen dat deze struik zich goed ontwikkelt.
Ten eerste is het belangrijk om de juiste standplaats te kiezen: humusrijke, vochtige tot vochtige grond, in halfschaduw of volle schaduw. Omdat duindoorn een winterharde plant is, past hij zich goed aan in een continentaal of bergklimaat.
De ideale planttijd is in de herfst of lente, wat een snel herstel bevordert. Geef de struik in de zomer na het planten regelmatig water om de groei te bevorderen.
Houd bij het planten een plantafstand aan van minimaal 1,5 meter voor hagen en maximaal 3 meter voor pollen, afhankelijk van de gekozen soort. Eenmaal aangeslagen, heeft de plant geen lastig onderhoud nodig. Af en toe snoeien is mogelijk om de gewenste vorm te behouden.
Tijdens de bloeiperiode wordt de schors van de jonge takken geoogst voor medicinaal gebruik.
Veelgestelde vragen
Est-ce que la bourdaine est comestible ?
Nee, duindoorn zelf wordt niet als eetbaar beschouwd vanwege de stoffen die het bevat. Deze kunnen giftig zijn als het in grote hoeveelheden wordt geconsumeerd.
Toch mogen de voordelen van duindoorn niet over het hoofd worden gezien, vooral niet wanneer deze op de juiste manier wordt verwerkt tot geneesmiddelen.
Het gebruik van producten met duindoorn, zoals infusies, siroop of honing verrijkt met duindoornextract, moet met voorzichtigheid gebeuren en altijd onder medisch advies om bijwerkingen te voorkomen.
Où acheter de la bourdaine de qualité ?
Voor kwaliteitsduindoorn bent u bij kruidenwinkel Valmont aan het juiste adres. Wij streven ernaar om alleen medicinale planten van de hoogste kwaliteit te leveren.
Onze geneeskrachtige planten en alle daarvan afgeleide producten die u in onze catalogus vindt, zijn zorgvuldig geselecteerd op basis van hun voordelen en effectiviteit als natuurlijke remedies.
Als u kiest voor Valmont Herbalism, bent u verzekerd van een product dat authentiek is en voldoet aan de strengste normen op het gebied van kruidengeneeskunde.
Voor meer informatie kunt u zich abonneren op onze nieuwsbrief door uw e-mailadres in te voeren!
Bibliografie
Karine Jacquemard, natuurgeneeskundige-kruidkundige, De gids voor alledaagse kruidengeneeskunde, Rusticas Editions, 2019 | Dr. Claudine Luu, 1000 remedies om zelf te maken, De gids van de Levende Aarde, oktober 2021 | Dr. Eric Lorrain, Geweldige handleiding voor kruidengeneeskunde, De nieuwe wegen naar gezondheid, Dunod, 2019 | Yves Vanopdenbosch, Herba Médicinalis, 210 monografieën van geneeskrachtige planten, Amyris, 2022 | Dubray Michel, Gids voor contra-indicaties van de belangrijkste geneeskrachtige planten, Lucien Souny, 2018 | Morel Jean-Michel, Praktische verhandeling over kruidengeneeskunde. De remedies van gisteren voor de geneeskunde van morgen, Grancher, 2008 | Mulot Marie-Antoinette, Geheimen van een kruidkundige, Dauphin, 2009 | Loïc Ternissen, De ultieme gids voor kruidengeneeskunde, Albin Michel, 2022 | Mulot Marie Antoinette, De 250 antwoorden van de kruidkundige, Dauphin, 2009 (1993) | Anne McIntyre, De complete gids voor fytotherapie, Le courrier du Livre, 2011 | Carole Minker, 200 planten die helen, Larousse, 2015 | Thierry Folliard, kruidkundige en natuurgeneeskundige, De kleine Larousse van genezende planten, 500 planten en hun remedies, 2016 | Maria Treben, De eenvoudige planten van Gods tuin, Praktijk van geneeskrachtige planten voor welzijn en gezondheid, Ennsthaler, 2007 | Christophe Bernard, Geweldige handleiding voor het maken van uw eigen natuurlijke remedies, Jouvence Editions, 2018 | www.altheaprovence.com | www.wikiphyto.org | www.doctissimo.fr | www.vidal.fr
De informatie in deze tekst is niet bedoeld voor diagnose, behandeling, genezing of voorkoming van ziekten. Beweringen over de voordelen van planten en plantaardige producten zijn gebaseerd op traditioneel gebruik.
