Pilosella, of Hieracium pilosella volgens de wetenschappelijke naam, is een plant met diuretische, antioxiderende en ontstekingsremmende eigenschappen, die een milde werking heeft op de nieren en het spijsverteringsstelsel.
In dit artikel gaan we dieper in op de voordelen van havikskruid, evenals de geschiedenis, samenstelling en mogelijke contra-indicaties met betrekking tot het gebruik ervan.
Daarom bieden wij u een gefundeerd overzicht van een van de meest populaire geneeskrachtige planten voor de afvoer van vocht uit de nieren.
- Plantnaam: Muizenoor havikskruid
- Latijnse naam: Pilosella officinarum of Hieracium pilosella
- Botanische familie: Asteraceae
- Gebruikt deel: Hele plant
- Andere namen: Havikskruid, muizen- of rattenoor, harig havikskruid
Samenstelling van pilosella (Hieracium pilosella)
Havikskruid bevat een veelvoud aan werkzame stoffen die gunstig zijn voor de gezondheid. Deze componenten omvatten:
- Coumarines: Stoffen die bekend staan om hun gunstige effecten op de bloedsomloop.
- Flavonoïden: krachtige antioxidanten die helpen bij het bestrijden van vrije radicalen.
- Fenolzuren: natuurlijke chemische verbindingen met antioxiderende eigenschappen.
- Triterpenoïden: Moleculen met ontstekingsremmende eigenschappen.
- Tannines: staan bekend om hun samentrekkende werking en hun rol bij de bescherming van plantenweefsels.
- Inuline: Prebiotische vezels die de spijsvertering bevorderen.
- Sesquiterpeenlactonen: Chemische verbindingen die bijdragen aan de ontstekingsremmende werking van de plant.
- Mangaan: metaal dat nodig is voor de goede werking van verschillende enzymen.
- Vetzuren: belangrijk voor de gezondheid van cellen en de energieproductie.
- Ascorbinezuur: Ook bekend als vitamine C, essentieel voor het behoud van immuniteit en weefselherstel.
In de kruidengeneeskunde wordt de hele plant gebruikt, omdat alle delen van de havikskruid interessante werkzame stoffen bevatten.
Voordelen van havikskruid
Erkende toepassingen
Volgens het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) staat muizenoor erom bekend dat het de diurese bevordert, wat bijdraagt aan een “doorspoeleffect” in de urinewegen, waardoor water en gifstoffen gemakkelijker worden afgevoerd.
In het Verenigd Koninkrijk wordt in de British Herbal Pharmacopeia uit 1979 muizenoor beschreven als een plant met spasmolytische, slijmoplossende, anticatarrhale, diuretische en sialagoge eigenschappen.
In Frankrijk wordt in een toelichting uit 1998 vermeld dat havikskruid de urinewegen en de spijsvertering bevordert en de afvoer van water via de nieren bevordert.
Nieractiviteit
Muizenoor wordt ook gewaardeerd om zijn bacteriostatische eigenschappen, waardoor het de groei van bepaalde bacteriën kan remmen. Daarom wordt het vaker gebruikt bij de behandeling van urinewegproblemen.
De actieve ingrediënten dragen bovendien bij aan de ontgiftende en aquatische werking, waardoor de afvoer van water wordt bevorderd zonder verlies van essentieel zout. Dit is met name gunstig voor de bestrijding van vochtretentie, vooral in de onderste ledematen.
Deze effecten helpen enorm bij het verlichten van oedeem en bepaalde retentieproblemen die verband houden met een slechte bloedsomloop. Bovendien zorgt havikskruid voor een betere filtratie van de glomeruli, waardoor de nieren beter afvalstoffen en gifstoffen uit het lichaam kunnen verwijderen.
Kortom, het kan de urineproductie bevorderen en nierstenen, chloriden, ureum en urinezuur elimineren.
Hepatodigestieve activiteit
Muizenoor heeft ook choleretische en hypocholesterolemische eigenschappen. Deze eigenschappen vergemakkelijken de productie en afvoer van gal door de lever, wat een cruciale rol speelt bij de vertering van lipiden en bij de regulering van het cholesterolgehalte in het bloed.
Bovendien heeft muizenoor een gunstige werking op de gezondheid van de darmen. Het zou bijvoorbeeld diarree tegengaan en het zou het darmslijmvlies helpen helen. Deze effecten kunnen worden toegeschreven aan het gehalte aan tannines en flavonoïden. Deze versterken de weerstand van de darmwand en reguleren de darmtransit, waardoor spijsverteringsstoornissen zoals diarree effectief worden bestreden.
Het bevordert de genezing van beschadigd darmweefsel en helpt zo de normale spijsvertering te herstellen. Hierdoor worden de symptomen van gastro-intestinale irritatie en ontsteking verlicht.
Antioxiderende, ontstekingsremmende en antiproliferatieve eigenschappen
De antioxiderende eigenschappen van havikskruid zijn vooral interessant voor het voorkomen van oxidatieve stress en het beschermen van cellen tegen schade door vrije radicalen.
Bovendien heeft havikskruid opvallende ontstekingsremmende eigenschappen, die helpen om ontstekingen te verminderen en pijn te verzachten, vooral bij aandoeningen van het bewegingsapparaat en de gewrichten.
Pathologieën behandeld met pilosella
In verband met de ontgiftende en aquatische werking:
- Stoornissen in de urine-eliminatie;
- Oligurie, hydrosodische retentie, oedeem, cellulitis;
- Premenstrueel syndroom met gewichtstoename in het bekkengebied en de onderste ledematen;
- Hyperurikemie, jichtziekte;
- Polymedicatie.
Met betrekking tot de activiteit op de glomerulaire filtratie:
- Functioneel of vroegtijdig nierfalen.
In verband met zijn choleretische en hypocholesterolemische werking:
- Obesitas, overgewicht met of zonder dyslipidemie, in combinatie met gewichtsverlies.
In verband met zijn bacteriostatische activiteit:
- Preventie van Escherichia coli -cystitis;
- Vroege blaasontsteking, urethritis, chronische prostatitis, ontsteking van de urinewegen.
In verband met zijn intestinale en bacteriostatische werking:
- Chronische infectieuze diarree (als aanvullende behandeling).
Toepassingen van muizenoorhavikskruid
Kruidenthee
Om een pilosella kruidenthee te bereiden, gebruik je 1 eetlepel gedroogde plant ( hele biologische plant ). Begin met een afkooksel van 2 minuten, gevolgd door een infusie van 10 minuten.
Drink 1 tot 4 kopjes per dag, afhankelijk van de individuele behoeften en therapeutische indicaties.
Moedertinctuur
De moedertinctuur wordt ingenomen in een dosering van 15 tot 20 druppels per dag, verdund in een beetje water, 3 maal daags.
Voedingssupplementen
Voedingssupplementen op basis van pilosella (hele plant) zijn verkrijgbaar in poeder-, capsule- of tabletvorm. De aanbevolen doseringen variëren doorgaans van 150 tot 450 mg.
Neem 1 tot 2 capsules “s ochtends en” s middags, volgens de aanbevelingen van de fabrikant.
Pilosella: contra-indicaties
Pilosella is gecontra-indiceerd in geval van:
- Overgevoeligheid voor werkzame stoffen;
- Zwangerschap en borstvoeding, behalve op medisch advies.
Pilosella: bijwerkingen
Tot op heden zijn er geen bijwerkingen gemeld, omdat havikskruid zeer goed verdragen wordt. Als er een bijwerking optreedt, raadpleeg dan een arts voor een betrouwbare diagnose.
Wist je dat?
Hildegard van Bingen, een arts en genezeres uit de 12e eeuw, was een van de eersten die de therapeutische eigenschappen van havikskruid herkende en promootte. In zijn medische geschriften en leringen wordt veelvuldig verwezen naar de genezende krachten van deze plant. Ze benadrukte met name de rol die het speelt bij het zuiveren van het lichaam en bij het ondersteunen van de urine- en spijsverteringsfuncties.
In de volksgeneeskunde werd vroeger het gedroogde poeder van havikskruidbladeren gebruikt als neusspray om neusbloedingen (epistaxis) te stoppen. Soms werd het aftreksel ook gebruikt als samentrekkend gorgeldrankje bij keelpijn.
Het gebruik van deze plant is niet nieuw. In de middeleeuwen werd deze plant al gebruikt om allerlei kwalen te genezen, vooral wonden werden ermee genezen.
In het Grieks betekent Hieracium “valk”. Deze naam is afgeleid van een oud Grieks geloof dat de valk zijn gezichtsvermogen zou verbeteren door zich te voeden met deze plant. Pilosella betekent “harig”: dit wil zeggen dat de plant bedekt is met haren.
Deze bijnaam benadrukt niet alleen het belang van de medicinale eigenschappen ervan, maar ook hoe oude inzichten nog steeds van invloed zijn op de poëtische bijnamen van planten vandaag de dag.
Hoewel de plant in Europa erg populair is, wordt hij in Noord-Amerika en Nieuw-Zeeland als schadelijk en invasief beschouwd.
Wat is de botanische beschrijving van pilosella?
Muizenoor, algemeen voorkomend in Europa, Noord-Afrika, Azië en Noord-Amerika, is een kleine, vaste plant die 15 tot 20 cm hoog wordt. Hij komt veel voor op onbewerkte, zelfs droge, kalkhoudende bodems in gematigde streken, tot op 2500 m hoogte.
De plant verspreidt zich in de natuur efficiënt door middel van uitlopers (stolonen). Dit zijn plantenorganen die gespecialiseerd zijn in ongeslachtelijke vermeerdering. Hierdoor kan de plant zich snel naar nieuwe gebieden verspreiden.
De plant hanteert een unieke concurrentiestrategie ten opzichte van omringende planten door teletoxische stoffen af te scheiden, vooral cafeïnezuur. Deze chemische strategie remt de groei van naburige planten, waardoor deze hun leefruimte kunnen behouden en hun dominantie in bepaalde ecosystemen kunnen verzekeren.
De bladeren zijn ovaal tot elliptisch, gaafrandig, grijsachtig aan de onderkant en bedekt met lange, witte, zijdeachtige haren. Ze staan in basale rozetten aan het uiteinde van elke uitloper. De bloeistengel is uniek, behaard, bladloos en eindigt in een enkel, citroengeel bloemhoofdje omgeven door een omwindsel bedekt met zwartachtige haartjes.
De gele havikskruidbloemen zijn een opvallend kenmerk van de plant en dragen niet alleen bij aan de esthetische aantrekkingskracht van de plant, maar spelen ook een belangrijke rol bij het bestuivingsproces.
De vruchten van Hieracium pilosella zijn grijswitte, geribbelde vruchtjes met een eenvoudige, zijdeachtige zaadpluis.
Waar kan ik havikskruid vinden?
Wilt u uzelf op een natuurlijke manier verwennen met planten, dan kunt u havikskruid oogsten wanneer het bloeit, van mei tot september. Voor het gemak kunt u het ook bij een kruidkundige halen.
Bij de kruidenier van Valmont bieden wij Hieracium pilosella aan als een biologische gedroogde plant voor de bereiding van kruidenthee, therapeutische balsems of zalven of andere medicinale preparaten.
Wij bieden deze plant ook aan in de vorm van een voedingssupplement.
Het enige wat u nu nog hoeft te doen, is het aan uw winkelwagentje toe te voegen en thuis van de voordelen te genieten.
Het kweken van havikskruid
Het kweken van havikskruid in uw tuin in Frankrijk of België (en in alle regio’s van Europa) is een relatief eenvoudige taak, dankzij de veerkracht en het aanpassingsvermogen van de plant. Kies allereerst een zonnige plek in uw tuin, want deze planten gedijen het beste met veel licht. Muizenoor heeft geen bijzonder rijke grond nodig, maar prefereert vrij droge en goed gedraineerde grond.
Plant de bloemen op voldoende afstand van elkaar, zodat ze zich op natuurlijke wijze kunnen uitbreiden. De watergift moet matig zijn; Als havikskruid eenmaal gevestigd is, is het bestand tegen droogte. Dit komt doordat het water diep uit de grond haalt.
Het hele jaar door kunt u de bloemen zien bloeien. Deze trekken bestuivers aan die bijdragen aan de biodiversiteit van uw tuin. Bovendien beperkt het gebruik van deze plant zich niet tot zijn esthetiek; Het vervult ook een belangrijke rol in de natuurgeneeskunde.
In gematigde streken is het gemakkelijk te kweken en kan het een natuurlijke omgeving creëren die zowel mooi als nuttig is.
Sommige dieren, vooral sperwers, zijn dol op het sap van deze plant!
Veelgestelde vragen
Quelles plantes médicinales peuvent-être associées à la piloselle ?
- Orthosiphon: bevordert de eliminatie via de nieren.
- Cranberry: bij beginnende blaasontsteking (preventie en terugkeer)
- Olivier: om de bloeddruk te reguleren
- Honingklaver: bij oedeem van de onderste ledematen van circulatieoorsprong
- Brandnetelwortel: bij prostatitis en/of goedaardige prostaathypertrofie
- Vrouwenmantel: tijdens het premenstrueel syndroom
Quand prendre de la piloselle ?
Muizenoor kan worden ingenomen vanwege de diuretische en zuiverende werking die het heeft, waardoor de afvoer van gifstoffen wordt bevorderd. Het gebruik ervan wordt vooral aanbevolen bij urinewegaandoeningen, zoals milde urineweginfecties, vanwege de ontstekingsremmende werking die bijdraagt aan het algemene welzijn.
Het is ook nuttig voor mensen die hun nierfunctie willen verbeteren of als aanvulling op een afslankdieet, omdat het de afvoer van water bevordert.
Comment se débarrasser de la piloselle ?
Voor tuinders die het muizenoor te invasief vinden, zijn er verschillende ecologische methoden om deze plant te verminderen of te elimineren. Ten eerste kan handmatig beheer door middel van trekken effectief zijn, vooral als dit regelmatig wordt gedaan voordat de plant zich te veel verspreidt.
Door de grond goed bedekt te houden met bodembedekkers of mulch, kunt u de verspreiding van muizenoor beperken, omdat het het licht blokkeert dat het nodig heeft om te kiemen. Ten slotte kunt u door het gebruik van fysieke barrières of geotextiel rond de gewenste plantgebieden voorkomen dat uitlopers zich naar ongewenste gebieden verspreiden.
Met deze technieken is het mogelijk om de aanwezigheid van havikskruid te beheersen en tegelijkertijd de balans en gezondheid van het ecosysteem van de tuin te behouden.
Bibliografie
Karine Jacquemard, natuurgeneeskundige-kruidkundige, De gids voor alledaagse kruidengeneeskunde, Rusticas Editions, 2019 | Dr. Claudine Luu, 1000 remedies om zelf te maken, De gids van de Levende Aarde, oktober 2021 | Dr. Eric Lorrain, Geweldige handleiding voor kruidengeneeskunde, De nieuwe wegen naar gezondheid, Dunod, 2019 | Yves Vanopdenbosch, Herba Médicinalis, 210 monografieën van geneeskrachtige planten, Amyris, 2022 | Dubray Michel, Gids voor contra-indicaties van de belangrijkste geneeskrachtige planten, Lucien Souny, 2018 | Morel Jean-Michel, Praktische verhandeling over kruidengeneeskunde. De remedies van gisteren voor de geneeskunde van morgen, Grancher, 2008 | Mulot Marie-Antoinette, Geheimen van een kruidkundige, Dauphin, 2009 | Loïc Ternissen, De ultieme gids voor kruidengeneeskunde, Albin Michel, 2022 | Mulot Marie Antoinette, De 250 antwoorden van de kruidkundige, Dauphin, 2009 (1993) | Anne McIntyre, De complete gids voor fytotherapie, Le courrier du Livre, 2011 | Carole Minker, 200 planten die helen, Larousse, 2015 | Thierry Folliard, kruidkundige en natuurgeneeskundige, De kleine Larousse van genezende planten, 500 planten en hun remedies, 2016 | Maria Treben, De eenvoudige planten van Gods tuin, Praktijk van geneeskrachtige planten voor welzijn en gezondheid, Ennsthaler, 2007 | Christophe Bernard, Geweldige handleiding voor het maken van uw eigen natuurlijke remedies, Jouvence Editions, 2018 | www.altheaprovence.com | www.wikiphyto.org | www.doctissimo.fr | www.vidal.fr
De informatie in deze tekst is niet bedoeld voor diagnose, behandeling, genezing of voorkoming van ziekten. Beweringen over de voordelen van planten en plantaardige producten zijn gebaseerd op traditioneel gebruik.
