Grove den: Voordelen, toepassingen en contra-indicaties
Samenvatting
- Latijnse of botanische naam
- Andere namen
- Traditionele deugden
- Welke delen worden gebruikt in de kruidengeneeskunde?
- Botanische beschrijving
- Waar kan ik de dennenboom vinden?
- Hoe kweek en oogst je het?
- Wat zijn de erkende toepassingen ervan?
- Hoe neem ik het in of hoe gebruik ik het?
- Met welke andere medicinale planten kan het gecombineerd worden?
- Welke voorzorgsmaatregelen moeten worden genomen?
Plantnaam: Den.
Botanische familie: De den behoort tot de familie Pinaceae (of Abietaceae), voorheen bekend als Coniferen.
Wat is de Latijnse of botanische naam?
De Latijnse naam voor de grove den is Pinus sylvestris, Pinus montana of Pinus uniciata.
Wat zijn de andere namen voor de dennenboom?
De grove den wordt ook wel gewone den, Schotse den, noordelijke den, Riga-den, wilde den of Russische den genoemd.
Wat zijn de traditionele deugden van dennenhout?
De grove den heeft hoestonderdrukkende, slijmoplossende, mucolytische, antiseptische en antiallergische eigenschappen en wordt gebruikt bij aandoeningen van de luchtwegen en borstkas . Het wordt vaak gebruikt bij de behandeling van bronchitis, laryngitis, sinusitis, griep, verkoudheid, hoest, astma, hooikoorts en chronische longaandoeningen.
Het heeft urinewegantiseptische en diuretische eigenschappen die nuttig zijn bij urineweginfecties.
Dankzij de ontstekingsremmende en pijnstillende eigenschappen kan grove den uitwendig worden gebruikt bij gewrichts- en spierpijn, in gevallen van artrose, jicht, osteoporose of gewrichtsontsteking, maar ook bij lumbago, ischias en verstuikingen.
Door de polyfenolen is de zeepijnboom een uitstekend middel om de aderen te versterken en wordt hij gebruikt bij spataderen, aambeien en chronische veneuze insufficiëntie; de oligoproanthocyanidinen ervan staan ook bekend onder de afkorting OPC.
De grove den is geïndiceerd bij chronische vermoeidheid met een neiging tot hypotensie en werkt als een bijnierstimulant .
Naalden van de grove den kunnen in baden worden gebruikt, met name bij verkoudheid, rillingen, reumatische pijnen of huidaandoeningen.
In de gemmotherapie hebben de knoppen van de bergden (Pinus montana) regeneratieve en remineraliserende eigenschappen voor botten en gewrichten . Het helpt botbreuken als gevolg van osteoporose te voorkomen en wordt aanbevolen bij pijnlijke artrose. Het wordt ook gebruikt bij tetanie en disfuncties van het autonome zenuwstelsel.
De etherische olie van de grove den heeft antibacteriële, schimmelwerende, antivirale, antiseptische en immuunmodulerende eigenschappen . Het kan worden gebruikt bij aandoeningen van de luchtwegen of huidproblemen.
De etherische olie heeft ook versterkende en bijnierschorsstimulerende eigenschappen, evenals een stimulerende en slijmoplossende werking op de luchtwegen . Het wordt soms gebruikt bij chronische vermoeidheid, uitputting, depressie, ademhalingsproblemen, reumatische of spierpijn, krampen en spierspasmen.
Tot slot is etherische olie van de grove den een bloed- en lymfekliertonikum dat gebruikt kan worden om de microcirculatie te stimuleren en bloedvaten te ontlasten. Deze werking helpt bij de behandeling van cellulitis, zware benen en vochtretentie. Bij uitwendig gebruik verlicht deze olie goedaardige prostaatvergroting (BPH), eczeem, psoriasis en een vermoeide huid.
Welke delen van de plant worden gebruikt in de kruidengeneeskunde?
In de kruidengeneeskunde worden de gedroogde of verse knoppen, naalden, hars en sap van de den gebruikt.
Wat is de botanische beschrijving van de dennenboom?
De den is inheems in Eurazië en komt voor in heel Europa, tot in Noord-Azië en binnen de poolcirkel. Hij groeit regelmatig in de kiezelbossen van bergen tussen 800 en 2600 meter hoogte. Deze slanke boom heeft een lange, kale, rechte, cilindrische stam die wel 25 meter hoog kan worden. Soms bereikt hij zelfs een hoogte van 45 meter.
De stam is bedekt met schilferige, okerrode bast die met de leeftijd grijs wordt. Deze conifeer, met zijn sterke penwortel, leeft tussen de 150 en 200 jaar, maar sommige bomen hebben een leeftijd van bijna 700 jaar bereikt.
De wintergroene bladeren zijn dik, stijf en gedraaid. Ze zijn naaldvormig, 4 tot 7 centimeter lang en groeien in paren. De mannelijke bloemen zitten in groepjes van korte, geelachtige katjes aan de basis van de scheuten van het huidige jaar. De vrouwelijke bloemen bevinden zich aan de uiteinden van dezelfde scheuten.
De vruchten zijn schilferige, eivormige kegels, ook wel "dennenappels" genoemd. Ze rijpen na 3 jaar en bevatten zaden. De knoppen worden geoogst van februari tot april.
Waar kan ik de dennenboom vinden?
Als u planten wilt gebruiken voor natuurlijke geneesmiddelen, kunt u van november tot mei grove den oogsten. Voor extra gemak kunt u deze ook kopen bij een kruidenwinkel.
Bij kruidenwinkel Valmont bieden we Schotse den aan in gedroogde vorm ( hele knoppen, individuele planten, losse hars) voor de bereiding van dennenthee, balsems, oliën, therapeutische zalven of andere medicinale preparaten.
We bieden ook grove den aan in gebruiksklare vormen als moedertinctuur en etherische olie .
Hoe kweek en oogst je dennenbomen?
Dennenbomen moeten in de volle grond worden geplant, in de volle zon of halfschaduw. Ze passen zich aan alle grondsoorten aan, mits deze goed gedraineerd zijn. Dennenbomen geven de voorkeur aan lichte, zure, humusrijke grond. Ze gedijen goed in warme omstandigheden en zijn redelijk bestand tegen wind en droogte. Alleen dwergvariëteiten kunnen in potten of containers worden gekweekt.
Plant uw boom in de grond rond september of oktober, wanneer de grond nog niet te koud is. Anders kunt u wachten tot april of mei. Graaf een gat dat twee keer zo groot is als de kluit en zet de boom vast met 1 tot 4 palen, afhankelijk van de grootte.
Week de kluit van tevoren een paar minuten in water om het vochtgehalte te maximaliseren. Bedek de kluit zonder deze aan te drukken of te verdichten. De stengel moet perfect verticaal staan. Maak een ondiepe kom rond de kluit om het water geven te vergemakkelijken.
Geef de planten de eerste paar zomers na het planten regelmatig water. U kunt ook bemesten. Na drie jaar hoeft u alleen nog water te geven tijdens droge perioden en kunt u het blad in de late namiddag bij warm weer besproeien. Daarna kunt u stoppen met water geven.
Dennenbomen hoeven niet gesnoeid te worden, behalve om dood hout of een gebroken tak te verwijderen. Dit snoeien gebeurt vóór de lente, tussen november en maart.
Dennenbomen zijn vatbaar voor veel ziekten, waaronder roest en rot. Talrijke insecten, zoals schildluizen, schorskevers en bladrollers, kunnen dennenbomen ook aantasten.
Wat zijn de erkende toepassingen van de medicinale den?
Met betrekking tot de ontstekingsremmende, antiseptische, slijmoplossende en mucolytische eigenschappen:
- KNO-gebied: otitis, acute of chronische rhinitis, acute of chronische sinusitis, rhinofaryngitis, laryngitis, verkoudheid;
- Bronchopulmonale aandoeningen: tracheobronchitis, acute en chronische bronchitis met productieve hoest, slijm, ontsteking van de luchtwegen; overgevoeligheid van de slijmvliezen van de luchtwegen met chronische of terugkerende irritatie.
Hoe moet je de dennenboom plukken of gebruiken?
Interne therapeutische toepassingen:
- Dennentakjesafkooksel: Gebruik 1 theelepel gedroogde dennentakjes per 150 ml koud water. Breng aan de kook en laat 3 minuten sudderen. Laat vervolgens, afgedekt, nog 10 minuten trekken. De thee heeft een bittere smaak, dus je kunt hem zoeten met honing. Drink 1 tot 3 kopjes per dag. Je kunt dit schema 7 dagen volgen.
- Pijnboomextract : Neem 20 tot 25 druppels verdund in een glas water, 3 keer per dag.
- Dennenhydrosol: 1 theelepel per 150 ml sudderend water, 3 keer per dag.
- Moedertinctuur: 5 tot 15 druppels moedertinctuur van dennenknoppen per dag, puur of verdund met een beetje water, 's ochtends op een lege maag. Laat de tinctuur een paar minuten onder de tong liggen alvorens door te slikken.
- Bach Bloesemremedie Pijnboom nr. 24 : 2 tot 3 druppels met een beetje water, 3 tot 4 keer per dag.
Uitwendige therapeutische toepassingen:
Bij verkoudheid, rillingen en bronchitis:
- Rookbehandeling: Verbrand de dennenhars als wierook. Plaats een stukje hars op een brandend houtskoolschijfje.
Bij reumatische pijn en jichtpijn:
- Infusiekompres: Breng een warm kompres met een aftreksel van dennenknoppen aan op de pijnlijke plekken.
Bij verkoudheid, luchtwegaandoeningen en tijdens epidemieën:
- Verspreiding van etherische olie via de atmosfeer: 1 theelepel etherische olie van grove den in een diffuser, 10 tot 20 minuten per uur.
Bij hoest, bronchitis, allergische rhinitis, chronische verkoudheid, astma-aanvallen en sinusitis:
- Stoominhalatie: Verdun 2 tot 4 druppels dennenolie in een kom met kokend water. Adem de stoom in door je hoofd met een handdoek te bedekken gedurende 5 tot 10 minuten. Sluit je ogen tijdens het inademen en adem langzaam en diep in en uit.
- Droge inhalatie: Doe een paar druppels etherische olie op een zakdoek of in een flesje en adem rustig in.
Voor vermoeidheid, herstel na ziekte, reuma, spierpijn, cellulitis, zware benen en vochtretentie:
- Uitwendig gebruik van etherische olie: 3 druppels dennenolie verdund in 1 eetlepel plantaardige olie. Aanbrengen op de bovenrug, borst, wervelkolom en voetzolen, of op de pijnlijke plek.
Welke medicinale planten kunnen met de den worden geassocieerd?
- Bij aandoeningen van de luchtwegen, bronchitis, stoppen met roken, griep en sinusitis: essentiële oliën van pepermunt, linalooltijm, kruidnagel, groene oregano, kaneel, lavendel of moedertincturen van witte marrubium en zoethout.
- Bij allergische rhinitis: essentiële oliën van citroen, kamille, dragon, pepermunt of zwarte bessen.
- Tegen cellulitis: hydrosolen van cipressen of jeneverbessen.
- Bij benigne prostaatvergroting: essentiële oliën van cipres of kruidnagel.
- Bij vermoeidheid: essentiële oliën van jeneverbes, gember en/of zwarte peper.
Welke voorzorgsmaatregelen moet men nemen voordat men dennenhout gebruikt?
Dennenknoppen mogen niet in overmatige hoeveelheden of langer dan 7 dagen worden gebruikt, omdat er een risico bestaat op irritatie van de nieren en het spijsverteringskanaal.
Dennenolie wordt niet aanbevolen voor mensen met een hoge bloeddruk of hartaandoeningen. Het gebruik ervan is gecontra-indiceerd bij een allergie voor pineen of limoneen, gedurende de eerste 5 maanden van de zwangerschap en voor kinderen jonger dan 7 jaar.
Essentiële olie mag niet onverdund op de huid en slijmvliezen worden gebruikt, omdat dit irriterend kan zijn. Verdun de olie bij uitwendig gebruik met een basisolie.
Veelgestelde vragen
Hoe consumeer je Schotse den?
Om de grove den te consumeren, kunt u een afkooksel van de knoppen maken.
Gebruik een theelepel bloemknoppen op 150 ml koud water, breng dit 3 minuten aan de kook, laat het 10 minuten trekken en zeef het vervolgens.
Deze kruidenthee kan 1 tot 3 keer per dag gedronken worden. Dankzij de slijmoplossende en antiseptische eigenschappen is hij bijzonder nuttig bij aandoeningen van de luchtwegen.
Wat zijn de voordelen van dennenhout?
Dennenhout staat bekend om zijn hoestonderdrukkende, slijmoplossende, mucolytische, antiseptische, luchtweg- en antiallergische werking, en om zijn gunstige effecten op de borst. Het helpt bij de behandeling van aandoeningen zoals bronchitis, laryngitis en andere longaandoeningen.
De diuretische en urinewegantiseptische eigenschappen maken het nuttig bij urineweginfecties. Het wordt ook gebruikt vanwege de uitwendige ontstekingsremmende en pijnstillende werking bij gewrichts- en spierpijn.
Hoe gebruik je etherische olie van de grove den?
- Atmosferische diffusie: Om de lucht te zuiveren en de ademhalingskwaliteit te verbeteren.
- Inhalatie: Voeg een paar druppels toe aan een kom met heet water om ademhalingsproblemen te verlichten.
- Plaatselijk gebruik: Verdun de etherische olie met een plantaardige olie voor een massage om spier- of gewrichtspijn te verlichten.
Wist je dat?
De dennenboom wordt vaak geassocieerd met de dood, omdat hij, eenmaal gekapt, niet meer teruggroeit. Deze symboliek van de dood wordt soms geïnterpreteerd als een teken van onsterfelijkheid en extreme veerkracht, omdat de boom in staat is de meest onherbergzame omgevingen te koloniseren en zeer lang te leven.
Discover our other articles about Pijnboom
Bibliographie
Karine Jacquemard, naturopathe-herbaliste, Le guide de la phytothérapie au quotidien, Rusticas Editions,2019 | Dr Claudine Luu, 1000 remèdes à faire soi-même, Le guide Terre vivante, octobre 2021 | Dr Eric Lorrain, Grand manuel de phytothérapie, Les nouveaux chemins de la santé, Dunod, 2019 | Yves Vanopdenbosch, Herba Médicinalis, 210 monographies de plantes médicinales, Amyris, 2022 | Dubray Michel, Guide des contre-indications des principales plantes médicinales, Lucien Souny, 2018 | Morel Jean-Michel, Traité pratique de phytothérapie. Remèdes d'hier pour médecine de demain, Grancher, 2008 | Mulot Marie-Antoinette, Secrets d'une herboriste, Dauphin, 2009 | Loïc Ternissen, Le guide Ultime de l'Herboristerie, Albin Michel, 2022 | Mulot Marie Antoinette, Les 250 réponses de l'herboriste, Dauphin, 2009 (1993) | Anne McIntyre, Le guide complet de la Phytothérapie, Le courrier du Livre, 2011 | Carole Minker, 200 plantes qui guérissent, Larousse, 2015 | Thierry Folliard, herboriste et naturopathe, Le petit Larousse des plantes qui guérissent, 500 plantes et leurs remèdes, 2016 | Maria Treben, Les simples du jardi de Dieu, Pratique des plantes médicinales pour bien-être et santé, Ennsthaler, 2007 | Christophe Bernard, Grand manuel pour fabriquer ses remèdes naturels, Jouvence Editions, 2018 | www.altheaprovence.com | www.wikiphyto.org | www.doctissimo.fr | www.vidal.fr
Les informations contenues dans ce texte ne visent pas à diagnostiquer, traiter, guérir ou prévenir une maladie quelconque. Les allégations concernant les bienfaits des plantes et des produits à base de plantes sont basées sur l'utilisation traditionnelle. Rédigé par un rédacteur scientifique pour le grand public, cet article présente l'état actuel des connaissances concernant le sujet abordé lors de sa mise à jour. Les progrès futurs en sciences pourraient rendre cet article partiellement ou totalement obsolète. Il ne doit pas être considéré comme une alternative aux recommandations de votre médecin ou pharmacien.